15 Nisan 2025 Salı

                                                                          ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA SÖZLEŞMESİ

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, belirli koşullar altında, bir tarafın diğer tarafa yaşamının geri kalanında bakmayı taahhüt ettiği, karşılığında ise bakımı sağlayan tarafın belirli mal varlıklarını ya da mülkünü alacağı hukuki bir anlaşmadır. Bu sözleşme, genellikle yaşlı veya bakıma muhtaç bireylerin kendilerine bakacak ve gözetimlerini sağlayacak kimselerle kurdukları hukuki bir düzenlemeyi temsil eder. Ölünceye kadar bakma sözleşmesinin temel amacı, bakıma muhtaç kişilerin yaşam kalitesini sürdürebilmelerini ve maddi güvenliklerini sağlamalarını garanti altına almaktır.

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi TBK madde 611 de tanımlanmıştır. Buna göre;

            Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bakım borçlusunun bakım alacaklısını ölünceye kadar bakıp gözetmeyi, bakım alacaklısının da bir malvarlığını veya bazı malvarlığı değerlerini ona devretme borcunu üstlendiği sözleşmedir.

Bakım borçlusu, bakım alacaklısı tarafından mirasçı atanmışsa, ölünceye kadar bakma sözleşmesine miras sözleşmesine ilişkin hükümler uygulanır.

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Nasıl Yapılır;

Türk Borçlar Kanunu’nun 612.maddesi, ölünceye kadar bakma sözleşmesinin miras sözleşmesi şeklinde yapılması gerektiğini belirtmektedir. Buna göre, ölünceye kadar bakma sözleşmesi, miras sözleşmesi şeklinde yapılmadığı takdirde geçerli sayılmamaktadır.Kanunda bir istisna bulunmaktadır. Eğer ölünceye kadar bakma sözleşmesi, Devletçe tanınmış bir bakım kurumu tarafından yetkili makamların belirlediği koşullara uyularak yapılmışsa, yazılı şekilde yapılması yeterlidir. Miras sözleşmesi şeklinde yapılması bir geçerlilik şartı değildir.

Uygulamada genellikle noter huzurunda yapılan bu sözleşmede 2 tanık da hazır bulunmalıdır. Bu sözleşme anne-baba ile çocukları arasında da yapılabilir ancak bu durumda diğer mirasçıların saklı payları zedelenmeyecek şekilde sözleşmenin yapılmasına dikkat edilmelidir.
 

Ölünceye kadar bakma sözleşmesine konu edilen mallar, sözleşmede bakıma muhtaç olan kişiye ait olmalıdır. Henüz maliki olmadığı ancak ileride olabileceği mallar da bu sözleşmeye konu edilebilir. Bunun haricinde üçüncü kişilere ait mallar, ancak o kişilerin muvafakati ile bu sözleşmeye konu edilebilir.

Bu sözleşmede bakıma muhtaç kişi ile bakım yükümlüsü aynı evde yaşamak zorundadır. Ancak taraflar aralarında anlaşarak sözleşmeye bunun aksini belirten bir hüküm koyabilirler. Bakım yükümlüsü, edindiği bu malı başka kişilere satabilir, devredebilir.

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Şartları;

            Sözleşmenin karşılıklı olarak anlaşma ile yapılması

            Tarafların yetkili olması

            Sözleşmenin yazılı olarak düzenlenmesi

            Şahitlerin bulunması

            Malların bakım alacaklısına ait olması

            Aksi kararlaştırılmadığı takdirde tarafların aynı evde yaşaması

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Gerekli Evraklar;

Ölünceye kadar bakma sözleşmesi gerekli evrakların neler olduğu aktin nerede yapılacağına göre değişkenlik göstermektedir. Bu sözleşme Tapu Sicil Müdürlüğünde düzenlenebileceği gibi noter veya sulh hakimliğince de hazırlanabilmektedir.

Tapu Sicil Müdürlüğünde düzenlenecek olan sözleşmelerde;

• Sözleşmeye konu olan taşınmazın tapu senedi
• Sözleşmenin tarafları bulunan bakım borçlusu ve bakım alacaklısı veya bu kişileri temsil edenler ile huzurda bulunacak iki tanığın kimlikleri
• Sözleşmenin taraflarının iki adet fotoğrafı
• Sözleşmeye konu taşınmazın emlak beyan değerini gösteren belediyeden alınan belge.

Noterde veya Sulh Hakimliğinde düzenlenecek olan sözleşmelerde;

• Mevzuatta öngörülen şekil şartlarına uygun olarak hazırlanmış aktin aslı veya   onaylanmış örneği
• Sözleşme taraflarından bakım borçlusuna yazılı olarak verilmiş taşınmazın tescilini yetkisi
• Sözleşmede açıkça bakım borçlusuna taşınmazın tescili yetkisi verilmemiş ise sözleşmenin diğer tarafının istemi veya buna ilişkin mahkeme kararı
• Sözleşme taraflarından bakım borçlusunun fotoğrafı
• Sözleşmeye konu taşınmazın emlak beyan değerini gösteren belediyeden alınan belge.

Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Sona Ermesi;

            Sözleşmeden Dönme:TBK madde 616’ya kadar, ölünceye kadar bakma sözleşmesinin tarafları, belirli durumlarda ihbar süresi vererek sözleşmeden dönme hakkına sahiptir. 

            Bakım Borçlusunun Ölümü Nedeniyele Sözleşmenin Feshi:Bakım borçlusunun ölmesi durumunda, bakım alacaklısı 1 yıl içinde sözleşmenin feshini isteyebilir.

            Bakım Borçlusunun İflası: Ölünceye kadar bakma sözleşmesi yapıldıktan sonra, bakım borçlusunun iflas etmesi durumunda, bakım alacaklısı, bakım sözleşmesinde belirlenen anapara değeriyle eşit miktardaki alacağını iflas masasına kaydettirebilir.