İhtarname ve İhbarnamenin Hukuki Niteliği

30 Ekim 2024 Çarşamba

İhtarname nedir? 

İhtarname, her türlü hukuki işlemde muhatabına gönderilebilen yazılı bir belgedir. Kelime anlamı olarak uyarı maksadı taşıyan “ihtar”, sözleşme veya kanundan doğan bir hakkın karşı tarafa bildirilmesini sağlar.

İhtarname 1512 Sayılı Noterlik Kanunu’nda düzenlenmiş olup, buna göre;

“Her türlü hukuki işlemlerde muhatabına kanun, sözleşme, örf ve adetten doğan hak ve isteklerin yazılı şekilde bildirilmesi veya haber verilmesi için yapılan işlemlere ihtarname veya ihbarname denir. İhtarname veya ihbarname işlemleri Noterlik Kanununda öngörülen şekil ve şartlara göre yapılır.”  

İhtarname ve ihbarname gönderilirken nelere dikkat edilmesi gerekir ?

Gerek ihtarname gerek ihbarname gönderilirken dikkat edilmesi gereken bazı zorunlu unsurlar vardır. Bu zorunlu unsurlar, Notelik Kanunu’nun 106. maddesinde açıkça belirtilmiştir. Buna göre;

Her türlü hukukî işlemlere ait ihtarname ve ihbarname’nin;

1. İstemde bulunan ve diğer tarafın ad ve soyadları ile açık adreslerini,

2. İhtar ve ihbar konusunu,

3. İstemde bulunanın imzasını,

4. Tebliğ şerhini, noterin imza ve mühürünü ve tarihi (Yazı ve rakam ile), içermesi gerekir. 

İhtarname noterden gönderilebileceği gibi, PTT aracılığı ile ya da iadeli taahütlü olarak da gönderilir. Ancak herhangi bir hak kaybı yaşanmaması ve ispat kolaylığı sağlaması açısından noterden ihtarname gönderilmesi daha sağlıklı olacaktır.

İhtarname ve ihbarname aynı kavramımı ifade eder ?

İhtarname ve ihbarname arasında hukuki nitelikleri açısından herhangi bir fark bulunmamakla birlikte bunlar birbirleri yerine kullanılabilen kavramlardır. Ancak pratikte ihbarname ile belli bir hukuki durum karşı tarafa bildirilirken ; ihtarname ile kişi bir şeyi yapmaya veya yapmamaya zorlanmaktadır.

İhtarname bağlayıcı mıdır ?

İhtarname çekilmesinin hukuki bir bağlayıcılığı vardır. Muhatap,  kendisine ihtarname gönderildikten sonra ihtarnamenin içeriğine uygun davranmaz ise göndericinin hukuki yollara başvurabilme hakkı doğar. Ayrıca ihtarname ile temerrüd de gerçekleşir.

İhtarnamenin içeriğine konu olan beyanlar ise olası bir dava sürcinde tarafları bağlar.Bu konuya ilişkin bir karar sunuyoruz:

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 10.04.2018 Tarih E. 2015/24623 K.2018/8335 sayılı emsal kararıyla.                                                                                                                                           

“Davacı tarafça fesih tarihinden sonra noterden keşide edilen dosya içeriğindeki 02.09.2013 tarihli ihtarnamenin, “talep konusu” kısmında “… kullandırılmayan son 5 yıllık izin ücretlerimin ödenmesi talepli ihtarımdır.” şeklinde açıklama yapıldıktan sonra içeriğinde de “… 20 yıllık çalışmamın karşılığını oluşturan kıdem tazminatı ve son 5 yıllık izin ücretim tarafıma ödenmemiştir. … Muhatap Şirket 5 yıllık ücretli izin hakkımı kullandırmadığı gibi ücretini de ödememiştir. … ve 5 yıllık ücretli izin alacağımın tarafıma ödenmesi aksi halde haklarımın tespiti için yargıya başvuracağımı tarafınıza ihtar ederim.” yönünde beyanlar ile talepte bulunmuştur. Davacının açık ve kesin bu beyanları kendisini bağlar. Bu durumda Mahkemece yapılacak iş, davacının yıllık ücretli izin talebinin son 5 yıllık çalışmasına hasren değerlendirilip hüküm altına alınmasından ibarettir. “